Samenwerken op het hoogste niveau
De tweede wereldoorlog heeft het woord collaboreren een negatieve lading gegeven. Dat is jammer want daardoor is het verschil tussen collaboreren, coördineren en coöpereren verdwenen. Collaboreren, coördineren en coöpereren zijn alle drie vormen van samenwerken. Ze zijn echter niet hetzelfde! Het is op één hoop gegooid en vervangen door het woord samenwerken. Collaboreren, coördineren en coöpereren geven echter de verschillende niveaus van samenwerken aan die ik in deze blog duidelijk maak. Ieder niveau vraagt om andere vaardigheden, tools en leiderschap. Het begrijpen van deze nuances kan je helpensuccesvol samen te werken
.
Samenwerken op het hoogste niveau. De verschillen hebben te maken met de mate waarin de samenwerkende partijen afhankelijk zijn van elkaar of een gezamenlijk doel hebben.
Coöpereren Je spreekt van coöpereren wanneer twee of meer mensen informatie, tools, middelen of bronnen delen om hun individuele doel te halen. Men is hierbij niet afhankelijk van elkaar en heeft geen gezamenlijk doel. Op dit niveau van samenwerken worden er resultaten geboekt maar alleen om ieders individuele inspanning.
Coördineren Bij coördineren komt de lat wat hoger te liggen als bij coöpereren. Teams delen informatie en bronnen zo dat ieder teamlid zijn specifieke bijdrage kan leveren aan het gezamenlijke doel. Het gaat bij coördineren over het uitvoeren en toepassen. Niet om het creëren van iets nieuws. Teams op dit niveau worden soms tijdelijk gevormd en worden weer opgeheven wanneer het doel bereikt is. Bijvoorbeeld het organiseren van een beurs.
Collaboreren Collaboreren is de hoogste graad van samenwerking. Bij collaboreren gaat het om samen iets nieuws creëren om daardoor een gezamenlijke doelstelling te behalen. De onderlinge afhankelijkheid is groot en zonder een gezamenlijk doel zou er geen resultaat geboekt kunnen worden. Collaboreren kan ook buiten een team, zelfs buiten het bedrijf, met compleet vreemden of zelfs met de concurrent gebeuren.
Leiderschap Collaboreren kan zonder één leider. In tegenstelling tot een team, waar één leider verantwoordelijk is voor het behalen van het doel, is het collaboratief leiderschap afhankelijk van de context. Tijdens collaboreren verschijnt een leider wanneer leiderschap nodig is. Bij collaboreren wordt dit leiderschap gemakkelijk geaccepteerd en zelfs verlangd. Door het gezamenlijke doel voelen mensen zich sterk betrokken en zullen hard werken om het te halen. Zelfs als ze niet kunnen instemmen met de huidige acties om dat uiteindelijke doel te behalen.
Grieks denken Ons denken is nog altijd gestoeld op de grote drie; Aristoteles, Plato en Socrates. Dit denken heeft altijd gewerkt in een maatschappij waar veranderingen zich zeer langzaam voltrekken. In de huidige tijd volgen veranderingen elkaar in een ongekende snelheid op. Dat vraagt om een andere manier van denken, en andere manier van samenwerken (collaboreren) en een andere manier van leidinggeven; 'collaborative leadership'.
Collaborative leadership Collaborative leadership is gebaseerd op respect, vertrouwen en een wijs gebruik van macht. Leidinggevenden zullen op dit niveau bereid moeten zijn die macht en controle los te laten. Collaboreren gebeurt niet in een traditionele, top-down, hiërarchische organisatie. Mensen hebben vrijheid nodig om hun eigen oordeel te vormen. Er moet geëxperimenteerd kunnen worden, fouten gemaakt mogen worden en geleerd worden van die fouten. Er moet gelegenheid zijn om samen te denken, elkaars ideeën en bijdrages te respecteren om nieuwe ideeën de kans te geven naar boven te komen.
Richting aangeven Het is de verantwoordelijkheid van de leiders van onze organisaties om richting te geven, hulp, training en coaching te bieden om hun teams optimaal met elkaar te laten samenwerken. Die richting zit hem minder in een mooie functiebeschrijving of mission statement maar meer in het voorbeeldgedrag en de acties die we dagelijks van hen zien.
De menselijke factor Voor succesvol samenwerken is geen simpele formule. Het is niet alleen maar mooi en prachtig. Of er nu teamwerk, coöperatie of collaboreren verwacht wordt, samenwerken kent zijn uitdagingen. Die uitdagingen zitten niet het minst in de nukken van het menselijke gedrag. We moeten de gebruiksaanwijzingen van onze collega’s leren hanteren om te weten hoe ermee om te gaan wanneer we effectief willen samenwerken. Daarnaast kan breder denken en de beschikking over samenwerkingstools ons helpen het hoogste niveau van samenwerken na te streven. Op jouw succes!